Bà Lan Phương, chủ một
căn nhà ba tầng lầu xây từ hai năm trước trên đường Phổ Quang, quận Phú
Nhuận kể: "Nói đến xây nhà tôi còn rùng mình. Tôi thuê kiến trúc sư
thiết kế, theo bản vẽ đó tôi thuê thầu xây nhà và tự mua sắm vật tư.
Thực ra ban đầu tôi có gọi khoán. Người ta đưa ra giá khoán gọn là 950
triệu đồng, thời giá hồi đó. Tôi đi hỏi người quen và chẳng biết lúc
tính như thế nào mà thấy rẻ hơn được đến 30 triệu. Thế là tôi không
khoán nữa mà tự mình đi lo vật tư. Cuối cùng thì phát sinh nhiều hơn số
tiền mà mình tính sẽ tiết kiệm được”.
Nhưng
thiệt hại nhiều nhất là thiệt hại về thời gian. Bà Lan Phương nói: "Đến
lúc chọn thiết bị vệ sinh, gạch ốp lát cho phòng vệ sinh và hệ thống
đèn trong nhà thì tôi thật sự bị ngợp. Tôi bị ngợp giữa cả trăm mẫu
gạch, trăm loại giá và rất nhiều lời khuyên của người bán, của thợ, lời
khuyên nào cũng có vẻ có lý. Sáng chọn gạch màu xanh, trưa đổi sang màu
hồng, chiều tối lại thấy màu nâu mới hay. Có những lúc tôi phải quyết để
cho công việc xong. Bây giờ nhìn lại, thấy phòng vệ sinh nhà mình tốn
rất nhiều tiền mà lại không đẹp và bất hợp lý nữa. Chẳng lẽ lại đục lên
làm lại?”.
Đó là
một trong những khó khăn mà các chủ nhà thường gặp phải khi xây nhà.
Cũng có những chủ nhà có kinh nghiệm hơn hoặc gặp được người tư vấn rành
việc nên biết xử lý công việc trong giai đoạn hoàn thiện. Ông Ngô Đăng
Cường, chủ nhà số 100 Nguyễn Thanh Tuyền, phường 2, quận Tân Bình kể:
"Lúc mới đào móng xây nhà, đổ tấm, ngày nào qua công trường cũng thấy
thay đổi, ngôi nhà thành hình dần, thấy công việc rất chạy. Khi ngôi nhà
đã xong phần thô, bước vào hoàn thiện lại thấy công việc như chậm hẳn
lại vì ngày nào ghé công trường cũng thấy ngôi nhà vẫn có từng đó. Thế
là sốt ruột sinh lo lắng, muốn điều chỉnh. Thực ra, theo tôi, để không
bị ảnh hưởng bởi tâm lý này, cần nắm vững tiến độ. Nghĩa là chủ nhà phải
có một bảng liệt kê công việc theo thời gian cho rõ ràng, ngày này tuần
này ngôi nhà phải làm đến đâu. Từ đó, biết trước việc mình phải làm.
Nắm vững được cái này thì sẽ biết cái gì làm trước, cái gì làm sau, đỡ
rối. Thường vào cuối năm, nhiều khi thợ thầu cùng giục đẩy nhanh tiến
độ, ai cũng muốn phần việc mình nhanh xong, nếu mình không nắm được tiến
độ là chồng chéo lên nhau".
Ví
dụ mà ông Cường đưa ra là sơn nước, làm lan can, hoa cửa và lát gạch.
Ông yêu cầu sơn nước làm dứt điểm việc trét ma tít, sơn lót, sơn phủ.
Thợ sắt cũng phải hoàn chỉnh việc hàn, sơn lót sơn phủ bông cửa. Sau đó
mới lót gạch. Lót xong, thợ sơn chỉ còn việc sơn giặm, hạn chế việc dùng
giàn giáo. Ông rút kinh nghiệm này ở nhà một người quen, trong lúc đợi
thợ sắt, thợ sơn vì bản thân thợ cuối năm phải làm nhiều công trình, ông
thầu đòi cho bên hồ lát gạch trước. Lát xong, thợ sơn vào bắc giàn
giáo, thợ sắt vào hàn. Dù cẩn thận đến mấy, sàn gạch cũng bị hư ít viên.
Ông
Ngô Phước Minh, chủ nhà số 164/16 Nguyễn Trọng Tuyển, phường 8 Phú
Nhuận thì chia sẻ kinh nghiệm: “Tôi làm nhà có kiến trúc sư tư vấn lại
khoán gọn từ A đến Z. Dù vậy, là chủ nhà tôi vẫn phải theo dõi công
trình và làm những phần việc của chủ nhà đặc biệt là lúc hoàn thiện.
Trong khâu hoàn thiện, có ngày có đến cả mấy chục thợ vào làm việc trong
nhà mình mà vẫn không thấy rối. Về chuyện vật tư, dù đã khoán, trong
hợp đồng có ghi rõ chủng loại vật tư, giá cả nhưng trước ngày thi công,
vẫn phải xem tận mắt mẫu gạch, mẫu thiết bị vệ sinh… xem có phù hợp hay
không để còn đổi kịp trước lúc giao”. Theo ông Minh, điều quan trọng là
bố trí phòng, mình phải trao đổi với kiến trúc sư để biết trước công
việc, để đến khi thi công không phải sửa đổi. Ví dụ như phải hình dung
giường nằm ở đâu, công tắc điện ở đâu, chỗ nào cần giắc cắm cho điện
thoại, cho máy tính nối mạng… Quá trình trao đổi với kiến trúc sư có thể
có ý kiến khác nhau, phải xét kỹ theo ý mình nhưng khi gút, nên nghe
theo người có chuyên môn vì mình tuy gọi là có kinh nghiệm cũng chỉ xây
vài ba căn nhà, đâu thể nào bằng người chuyên đi xây nhà và đã xây đến
hàng trăm căn.