Các cấp ủy Đảng, các tổ chức quần chúng trong các doanh nghiệp trong khối vừa chú trọng công tác tuyên truyền, thông tin, giáo dục vừa tổ chức các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn; những hoạt động từ thiện nhân đạo; hỗ trợ, giúp đỡ đồng bào gặp thiên tai, bão lũ; các hộ nghèo; gia đình chính sách… mỗi năm hàng trăm tỷ đồng. Những hoạt động đó tạo dựng và nâng cao ý thức trách nhiệm với cộng đồng đối với người lao động. Trong số 35 doanh nghiệp trong cả nước tham gia hỗ trợ 61 huyện nghèo có 24 tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng trong khối cam kết hỗ trợ 47 huyện với nội dung: hỗ trợ xóa nhà tạm cho hộ nghèo; hỗ trợ nông dân trồng và cung cấp cây nguyên liệu giấy, thuốc lá; nâng cao năng lực mạng lư­ới thông tin; xúc tiến đầu t­ư; xây dựng tr­ường học và nhà ở nội trú, “bán trú dân nuôi”; hỗ trợ học bổng; xây dựng trung tâm… Trong năm 2009 đăng ký hỗ trợ trên 300 tỷ đồng. Đó là nội dung kinh tế, chính trị nhưng mang đậm những nét văn hóa của các doanh nghiệp trong khối.

Đặc biệt là trong xây dựng văn hóa doanh nghiệp, các đơn vị trong khối chú trọng lấy “xây” để “chống”. Việc tôn vinh, biểu dương, khen thưởng và xây dựng, nhân điển hình những cá nhân, tập thể tiên tiến trong lao động sản xuất; trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; trong thực hiện dân chủ ở cơ sở; trong phong trào thi đua dân vận khéo; trong xây dựng nếp sống văn hóa ở cơ quan, gia đình văn hóa mới…là những việc làm thường xuyên để vun đắp nên những giá trị mới, thấm sâu vào cuộc sống, nhiều nơi trở thành tâm lý, tập quán văn minh, tiến bộ trong doanh nghiệp, nâng cao tính chiến đấu đẩy lùi những tư tưởng, hành vi lệch lạc, sai trái.

Trong xây dựng văn hóa doanh nghiệp, các đơn vị trong khối đã gắn chặt với Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Các cấp ủy Đảng đã lãnh đạo việc học tập, quán triệt Cuộc vận động và triển khai học theo các chuyên đề. Tấm gương của “Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Hồ Chí Minh” suốt đời vì nhân dân, vì cách mạng, vì sự tiến bộ công bằng xã hội, “cần kiệm, liêm chính, chí công, vô tư” đã được nghiên cứu, tuyên truyền sâu rộng đến toàn thể đảng viên, cán bộ, công nhân viên chức và người lao động trong khối. Những cuộc thi tìm hiểu về tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh và những cuộc thi kể chuyện về Người được tổ chức từ cơ sở, sau đó tổ chức ở cấp tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng và chung khảo toàn khối, đã thu hút hàng ngàn lượt người tham gia, có sức lan tỏa rộng lớn, tác động đến tình cảm, trách nhiệm của tất cả cán bộ, công nhân viên chức và người lao động. Sau khi học tập, ai nấy tự thấy mình phải sống có trách nhiệm hơn với gia đình, tập thể và cộng đồng và tâm nguyện làm theo tấm gương của Bác.

Nhiều doanh nghiệp tập trung đầu tư đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và thiết bị để phát triển tăng năng suất, cải thiện đời sống, nhờ đó nâng cao văn hóa, tinh thần cho cán bộ, công nhân viên trong doanh nghiệp tạo nên nền tảng tinh thần và động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội trong doanh nghiệp.

Ngân hàng Công thương Việt Nam và Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam đã đầu tư, nghiên cứu, xây dựng và ban hành sổ tay văn hóa doanh nghiệp; ban hành cơ chế, nội quy lao động, giao tiếp công sở rất công phu, chi tiết, bảo đảm tính khoa học, tiến bộ, văn minh.

Nhiều doanh nghiệp xây dựng nhà thi đấu thể thao, sân bóng đá, bóng chuyền, tennis, cầu lông, nhà văn hóa (Tập đoàn Dầu khí quốc gia, TCTy Giấy, Công ty Địa chất mỏ, Công ty Than Cửa Ông, Nhà máy thuốc lá Ngân Sơn...) có nhiều hoạt động tích cực, nâng cao thể chất, tinh thần cho người lao động trong nội bộ doanh nghiệp mà còn là những điểm văn hóa điển hình của địa phương nơi doanh nghiệp đóng trụ sở.

Công ty Địa chất mỏ (Tập đoàn Than khoáng sản) đã xây dựng văn hóa doanh nghiệp từ những năm chín mươi của thế kỷ trước theo tiêu chuẩn cán bộ Liên đoàn Địa chất số 9; xây dựng những mô hình Bến xe địa chất, Chợ địa chất, Làng địa chất với những nội dung cụ thể, gắn với truyền thống và đặc điểm đặc thù của ngành. Đến nay, Công ty ngày càng bổ sung, hoàn thiện và duy trì thực hiện phù hợp với tình hình thực tế. Công ty tổ chức lực lượng hiến máu thường trực, xây dựng và quản lý ngân hàng máu sẵn sàng cấp cứu cho đồng đội và người bệnh. Phối hợp chính quyền và công an địa phương giáo dục tuyên truyền ngăn ngừa tệ nạn cờ bạc, nghiện hút trong địa bàn.

Một điểm mới là văn hóa doanh nghiệp đang được chú trọng và phát triển theo chiều hướng hiện đại và quốc tế. Trong thời kỳ hội nhập và giao lưu quốc tế, ngoài việc phát huy truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc, truyền thống văn hóa doanh nghiệp thì việc tiếp cận với văn hóa hiện đại và quốc tế đang là vấn đề được các doanh nghiệp quan tâm, bổ sung nhiều nội dung hướng dẫn, quy định trong giao tiếp, ứng xử; trong quảng bá thương hiệu doanh nghiệp; trong giao dịch quốc tế...

Có thể nói rằng, đồng thời với việc tập trung đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, các tập đoàn, tổng công ty và ngân hàng trong khối doanh nghiệp trung ương đã rất chú trọng đến việc xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh; xây dựng nếp sống mới văn minh, kỷ cương, trung thực, nghĩa tình; có tinh thần yêu ngành nghề, có đủ năng lực và sức khỏe để chung tay xây dựng doanh nghiệp. Bằng nhiều biện pháp đồng bộ, trong đó, xây dựng văn hóa doanh nghiệp, khơi dậy niềm tự hào, ý chí quyết tâm, tinh thần trách nhiệm, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý và người lao động các tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng trong khối đã năng động, sáng tạo vượt qua thách thức do ảnh hưởng của sự suy thoái kinh tế thế giới, năm 2008 vẫn hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kế hoạch. Doanh thu, nộp ngân sách, lợi nhuận và thu nhập của người lao động cao hơn năm trước (có 10 tập đoàn, tổng công ty, đơn vị đạt mức thu nhập bình quân từ 6 triệu đồng trở lên; 11 đơn vị có mức thu nhập bình quân từ 4-6 triệu đồng; 6 đơn vị có mức thu nhập bình quân từ 2 đến dưới 4 triệu đồng).

Phát huy vai trò là các doanh nghiệp chủ lực, có vị trí then chốt trong nền kinhh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, các tập đoàn, tổng công ty và ngân hàng trong khối doanh nghiệp trung ương đã và đang chú trọng nâng cao văn hóa lãnh đạo và quản lý, văn hóa trong kinh doanh và văn hóa trong nhân cách; xây dựng nền tảng tinh thần của doanh nghiệp và dựa vào đó để thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội; thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng Đảng là then chốt; duy trì tăng trưởng, ổn định việc làm và thu nhập cho người lao động, góp phần quan trọng “Phấn đấu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội và tăng trưởng bền vững”./.